Verleden week postte ik een foto van de bloeiende Leucojum. Zie bovenstaande foto. Ik heb de plant met de Nederlandse naam, lenteklokje benoemd. Blog lezer T. stuurt me een alleraardigste mail waarin hij uitlegt dat de getoonde Leucojum niet het lenteklokje, maar het zomerklokje is. Hij schrijft dat er twee soorten zijn: Leucojum vernum en Leucojum aestivum. In het Latijn betekent vernum lente en aestivum zomer. Leucojum vernum is in februari al in bloei en dus allang uitgebloeid! Bloglezer T. heeft helemaal gelijk. Ik heb meteen de naam aangepast. Maar ik realiseer me dat ik heel wat uit te leggen heb aan de bezoekers van mijn tuin die altijd naar naam van deze Leucojum vragen. Een grote sneeuwklok die in de lente bloeit en zomerklokje heet?
Het blijft in mijn hoofd spoken. Waarom gaf Linnaeus de Leucojum zo’n verkeerde soortnaam? Voor de lezers die Linnaeus niet kennen, laat ik kort iets over hem vertellen. De Zweedse plantkundige, arts en geoloog Linnaeus woonde van 1735-1737 in Nederland. Hij heeft de plantenwereld op een heel nieuwe manier ingedeeld. Niet alleen kregen de planten een Latijnse familienaam, maar ook een soortnaam. In die tijd was dat revolutionair. De eerste druk van zijn boek was in 1735. Het boek heeft hij met elke nieuwe druk uitgebreid. Nog steeds worden deze Latijnse namen over de hele wereld gebruikt.
Maar waarom geeft een briljante man als Linnaeus zo’n verkeerde benaming aan deze plant? Dan flitst er een nieuwe gedachte door mijn hoofd. Ik zie de vele schilderijen met ijstaferelen uit het Rijksmuseum voor me. Dateren die ook niet uit die tijd? Hadden we in 1700 misschien een ander klimaat? Ik zoek het op. Het is waar. De zogenaamde kleine ijstijd in Europa was van 1400-1850. Dat was precies in de tijd dat Linnaeus leefde. Het klimaat was kouder en de winters duurden langer. Natuurlijk had Linnaeus geen verkeerde observervatie. In zijn tijd ging Leucojum vernum -het lenteklokje- waarschijnlijk pas in de lente bloeien en Leucojum aestivum -het zomerklokje- in de zomer. Klimaatverandering zou invloed op de naamgeving van de Leucojum kunnen hebben gehad.
Het is een aanname, maar dit bolgewasje uit de narcissen familie met de ‘verkeerde naam’ is en blijft heel mooi. Ik knip er een paar voor in de vaas. Na dit indrukwekkende verhaal, mag de Leucojum aestivum -het zomerklokje- de bloem van de maand maart zijn. Ook al bloeit hij tegenwoordig een seizoen te vroeg!
Fijne week
De kleine ijstijd, vaak onbekend en onbenoemd. Mooie uitgelegd dat na een koelere periode het klimaat weer warmer wordt en dat terug te zien is in de flora. Het zomerklokje bloeit op de juiste tijd... ;)...
BeantwoordenVerwijderenen om alles nog mooier (moeilijker?) te maken is er ook nog een Leucojum autumnale - najaarsklokje
BeantwoordenVerwijderen